Gebeliğin başlaması ile birlikte doğuma kadar farklı dönemlerde farklı tahliller ve testler yapılmaktadır. Hatta bazı tahlillerin çiftlerin hamileliğe karar vermesi ile yapılması daha uygun olmaktadır. Gebelikte yapılması gereken bazı testlerin belirli haftalarda yapılması gerekmektedir. Bu testlerin zamanlarının geçirilmemesi ve takip edilmesi önemlidir. Bir kısım testler gebelikte rutin olarak yapılmakta olup, bir kısım testler ise hamilelikte oluşan durumlara göre önerilmektedir.

Anne adayları bu 40 haftalık değişim sürecinde bazen sıkıntılı bazen keyifli anları güzel bir deneyim olarak yaşamaktadır. Bu değişim sürecinde anne adayı hem kendi hem de bebeğinin sağlığı için doktoru ile sıkı bir iletişim içerisinde olmaktadır. Sekizinci aya kadar 6 haftada bir ya da ayda bir rutin olarak doktor kontrollerinin olacağı ve doğuma yaklaşıldıkça bu ziyaretlerin artacağı bilinmektedir.

Gebelikte Yapılan Kontroller

Doktor muayenesinde genellikle anne adayının kilo değişimi ve tansiyon ölçümleri yapılmaktadır. Ayrıca doktor, vajina ve pelvis muayenesi yapabilmektedir. Gebelikte rahim ağzındaki gelişmeleri de inceleyen doktor doğum hakkında bilgiler edinmektedir.

Hamilelikte doktor muayenesinin dışında yapılan kontrollerde ilk akla gelen ultrasondur.

Ultrason kontrolü ile;

• Fetüsün canlı olup olmadığı
• Hamileliğin kaçıncı haftasında olunduğu
• Kanama olup, olmadığı
• Amniyosentez ve CVS den önce fetüsün yerinin belirlenmesi
• Kromozom riskinin değerlendirilmesi
• Hamile kalındığında spiral kullanılıyorsa spiralin yerinin belirlenmesi
• Down sendromlu ceninlerin belirlenmesi
• Fetal anormalliklerin belirlenmesi
• Amniyotik sıvı ölçümünün yapılması
• Rahim içi tümörlerin tespiti
• Düşük gebelik ya da normal gebeliğin birbirinden ayırt edilmesi belirlenmektedir.

Bu yönü ile gebeliğin her döneminde ultrason başvurulan bir yöntem olmaktadır. Hamileliğin belirli dönemlerinde değişmekte olan uygulamalar sonucu yapılacak testleri 3 trimester süreci ile açıklamak mümkündür.

1. Trimester Tarama Testleri

Anne adayı gebelik testi sonucunda hamile olduğunu öğrendiğinde, doktorundan randevu almaktadır. Doktor anne adayının genel sağlık durumu ile kaç haftalık hamile olduğunun tespitini ilk kontrolde yapmaktadır. Gebeliğin bu döneminde genellikle rutin kan tahlilleri yapılmaktadır. Ayrıca anne adayının geçmişte yaptırdığı hepatit B ve kızamık aşılarının bu süreçte koruma sağlayıp sağlamadığı da tespit edilmektedir. Bebeğin doğum anında anemi ve sarılığa yakalanmaması için alyuvar ve antikorlara da bakılmaktadır.

Bunların dışında 1. trimester döneminde;

• Anne adayının bulaşıcı hastalıklara karşı bağışıklık ölçümü için yapılan tahlilleri
• Anne adayının troit sorununun olup olmadığına dair tahlilleri
• AIDS için HIV virüsü testi
• Böbrek ve safra kesesinde iltihaplanmanın anlaşılması için idrara tahlili doktor istemektedir.

Ultrason muayenesi ile NT adı verilen ve bebeğin ensesinde oluşan ince sıvının tabaka kalınlığı ölçüm işi de 1. trimester döneminde başlamaktadır. Nt ölçümü ile doğumsal kalp hastalığı ya da down sendromu gibi kromozom anormallikleri riskinin ortaya çıkıp çıkmayacağına bakılmaktadır. HCG ve PAPP-A değerlerine ise kan tahlilleri ile bakılmaktadır. Trizomi 18 ve trizomi 21 değerleri de bu tahliller ile belirlenmektedir. CVS ( koriyonik Villus Biyopsisi) testi istenmesi durumunda yapılan ikili test sonucunun istenilen seviyede olmadığı anlaşılmaktadır.

2. Trimester Tarama Testleri

Alfa- fetoprotein, HCG, estriyol, inhibin A maddelerini fetüs üretmekte olup, kandaki değerleri dörtlü test sonucunda görülmektedir. İnhibin A ölçümü yapılmadığı takdirde üçlü test olarak değerlendirme yapılmaktadır. Bu test sonucunda doktor risk olduğunu düşünürse bebeğin içinde bulunduğu amniyotik sıvının incelenmesi için amniyosentez testi isteyebilmektedir.

• Kromozom ile ilgili sorunlar
• İskelet rahatsızlıkları
• Fetal enfeksiyonlar
• kan hastalıkları
• Merkezi sinir sistemi rahatsızlıkları

Amniyosentez testi ile elde edilmektedir. Down sendromu ile ilgili %99 oranında kesin sonuç veren test bebeğin doğumdan kaynaklanan bir sakatlığı olacağına dair kesin bir bilgi vermemektedir.

3. Trimester Tarama Testleri

Bu dönemde en çok merak edilen bebeğin anne karnındaki konumudur. Ayrıca bebeğin hareketlerinde azalmada bu dönemde görülmektedir. Muhtemel yapılması gereken testlerden biri glikoz tarama testidir. Bu bir şeker yükleme testidir. Bu test sonucunda bir sorun çıkarsa ve bu sorunun oluşturacağı komplikasyonlar doğumdan sonra ortadan kalkmaktadır.

Streptokok testi (GBS) ise, anne adayına zarar vermeyen GBS maddesinin bebeğe verebileceği zararlara karşı yapılmaktadır. Anne adayı, GBS bulunması halinde bebekte oluşabilecek fetal enfeksiyonların önlenmesi amaçlı doğum sırsında tedavi edilmektedir.

Gebeliğin bu döneminde bebeğin sıkıntılı olduğunda şüphe duyulması halinde ve gün geçmesi durumunda NST çekilmektedir. Nst'ye ek olarak biyofizik testi de bebeğin durumunu değerlendirmek amaçlı yapılmaktadır. Doppler ultrasonografi ölçümü ile bebekle ilgili ileri değerlendirme testi yapılmaktadır.

Kaynak: https://www.esracabukcomert.com/