Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesinin üzerinden 3 aylık bir süre geçti. Dünya ekonomi tarihinin en büyük ambargosuna da sahne olan bu sürecin ne zaman ve nasıl sona ereceğini kestirmek güç. 10 binden fazla yaptırımla karşı karşıya kalan Rusya’ya karşı tepkiler artarken, ülkedeki varlığını sona erdiren şirketlere her geçen gün birileri ekleniyor.

Fransa’dan Almanya’ya, İngiltere’den Japonya’ya, ABD’den Güney Kore’ye onlarca ülkeye ait markalar, milyarlarca dolarlık zararı göze alarak Rusya pazarından çekiliyor, proje ve anlaşmalarını yarıda kesiyor. Batılı şirketlerin oluşturduğu Rusya’daki bu boşluğu ise Türk şirketler dolduruyor.  

Dünya'dan Kerim Ülker'in yazısına göre Rusya’ya konulan ambargolardan en fazla etkilenen alan, bilindiği üzere perakende.

Hermes’den Chanel’e, LVMH’den Gucci’ye özellikle lüks markaların oluşturduğu boşluk henüz kapanmazken, orta segmentte ise Türk markalar, Rusya’daki yetkililerle temasa geçmiş durumda.

BMD’DEN İKİ ÖNEMLİ TOPLANTI

Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) öncülüğünde yapılan toplantıların ilki, nisan ayında, ikincisi ise 12- 15 Mayıs’ta Türk yetkililerin Rusya ziyaretiyle gerçekleşti. Rusya Alışveriş Merkezleri Konseyi Başkanı Dmitriy Moskalenko, yaklaşık 2 aydır süren görüşmeleri son derece olumlu değerlendirdiklerini belirtmişti. Moskalenko, “Bu sonbaharda Rusya genelinde, perakende sektörünün büyüklüğü 3 milyon metrekareyi buluyor. Henüz Rusya’da yer almayan Türk markaları için Moskova’dan başlayarak, en iyi AVM’leri tanıtma fırsatı sunduk” demişti. Bu görüşmeler yavaş yavaş meyvelerini de vermeye başladı.

Mudo, İpekyol, ADL mağaza açmaya hazırlanıyor

BAZI Türk markaları Rusya’da önümüzdeki 6 ay içerisinde yeni mağaza açmak için adım attı. Rusya’nın önde gelen gazetelerinden İzvestiya, Türk firmaların pazara giriş yapmaya hazırlandığını duyurdu. Rus gazetesinin iddiasına göre İpekyol, Mudo, adL, LTB, Twist bu markalardan birkaçı.

Gazete haberinde bu markaların pazara henüz girmediğini, alışveriş merkezi yönetimleriyle müzakere halinde olduğunu belirtiyor. Bu markalardan bazıları da geçmiş dönemde Rusya pazarı deneyimine sahipler. Gazete bazılarının rekabet bazılarının da uçak krizi başta olmak üzere politik nedenlerle Rusya’dan çekildiğini, pazarı tekrar deneyeceğini belirtiyor.      

Özyeğin'e kötü haber! İngiliz devi, Rusya'dan çekildi    Fiba, İngiliz devin mağazalarını aldı       

SON günlerde ise Batılı şirketler, Rusya’daki varlıklarını, Türk şirketlere ve ortaklarına devretmeye başladı. Bu alanda ilk adımı Fiba Holding’in patronu Hüsnü Özyeğin attı.

Geçtiğimiz ay İngiliz giyim devi Marks & Spencer (M&S), Rusya’dan çekildiğini açıklarken, 138 yıllık geçmişi olan Avrupalı dev M&S, Rusya operasyonunu Fiba Holding’e devretti.

1999 yılından bu yana 23 yıldır kesintisiz bu operasyonu yürüten Özyeğin’in franchise olarak yönettiği operasyonda M&S’in Rusya’nın farklı kentlerinde 48 mağaza ve 1.200 çalışan bulunuyor.           

Reebok'un mağazaları Flo'ya geçti       

RUSYA’da ikinci önemli adımı ise Türk ayakkabıcılık sektörünün önemli oyuncularından FLO yaptı. Rusya’dan çıkma kararı alan bir başka İngiliz markası olan spor giyim şirketi Reebok'ın Rusya'daki birimlerini FLO devraldı. Rusya genelinde 100’den fazla Reebok mağazası iddialara göre 25 milyon dolara Türk şirketi FLO’ya geçti.                  

Özyeğin, IKEA'dan bankayı tamamen devraldı        

RUSYA’dan çekilen Batılı şirketler arasında IKEA dikkat çekenler arasında. Rusya’nın işgaliye birlikte yaptırım sürecine katılan ilk Batılı firmalardan olan IKEA’nın bilindiği üzere ülkede bir bankası da bulunuyordu.

10 yıl önce Türk işadamı Hüsnü Özyeğin ile birlikte IKEA, Ikano Bank adlı bir bankayı kurmuştu.

IKEA, perakendeden sonra finanstan da çekilme kararı aldı ve hisselerini ortağı Özyeğin’e ait Credit Europe Bank’a sattı ve Rusya’dan çıktı.

Özyeğin’in Ikano Bankt’ta yüzde 50’lik hissesi vardı. Yeni satış ile bankanın tamamı Özyeğin’in kontrolüne geçmiş oldu. İsveç merkezli mobilya devi IKEA, FİBA Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hüsnü Özyeğin ile Rusya`da yeni bir banka ortaklığı konusunda anlaştı.

Başlangıçta IKEA müşterilerine hizmet verecek bankaya Özyeğin yüzde 50 ortak olacak. Özyeğin'in Rusya'daki bankası Credit Europe Bank'tan yapılan açıklamaya göre, Rusya'daki yeni yatırım Lüksemburg`da 2006`dan bu yana faaliyette bulunan IKANO Bank aracılığı ile gerçekleşecek.

Resmi kayıt işlemleri başlayan yeni bankanın 2013'te aktif hale gelmesi planlanıyor. 2012’de kurulan Ikano Bank, IKEA’nın kurumsal müşterilerine hizmet vermek amacıyla faaliyete başlamıştı. Rusya’da 200 çalışanı bulunan Ikano Bank, 1.3 milyar liralık varlığa sahip. Bankanın sermayesi ise 5 milyar liranın üzerinde.               

Yaptırımlara Türkiye'den katılım yok        

GEÇTİĞİMİZ hafta Sözcü Gazetesi’nden Özlem Ermiş’in bir haberi Türk şirketlerinin Rusya’daki yaptırım karnesini konu almıştı. Haberde Yale Üniversitesi, Ukrayna'yı işgal eden Rusya'ya dünya çapında hangi şirketlerin ne seviyede tepki gösterdiğini tek tek ortaya koyan bir rapor hazırladı.

Rapora göre Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) ülkeleri arasında Rusya'ya karşı en düşük tepki Türk şirketlerden geldi. Türkiye, raporda 7 şirketi de Rusya'da normal faaliyetlerini sürdürüyor olarak gösterildi ve ülkede yüzde 100'lük devam etme oranı ile yaptırımlara en az katılan ülke olarak öne çıktı. Rapora göre Macaristan, Rusya'da faaliyet gösteren 10 şirketinden 6'sı hiçbir aksiyon almadığı için ikinci, Avusturya ise 23 şirketinden 13'ü faaliyetlerine aynen devam ettiği için üçüncü en az yaptırımda bulunan ülke olarak işaret edildi. İtalya, Fransa, Yunanistan, Meksika, ABD, İspanya ise sıralamada şirketlerinin yüzde 40 ve daha azı Rusya'da faaliyetini savaş öncesindeki gibi sürdüren ülkeler olarak yer alıyor. İşte bu durum yavaş yavaş Batı’nın da dikkat çektiği bir konu haline geliyor.                  

AP: Türkiye, Rusya'ya tutumunu netleştirmeli      

AVRUPA PARLAMENTOSU'nun (AP) 2022 Türkiye raporu Strasbourg'da düzenlenen genel kurul oturumunda tartışıldı. Avrupa Parlamentosu Türkiye'nin Rusya konusundaki tutumunu netleştirmesini istiyor. Deutsche Welle’de yer alan habere göre AP Türkiye raportörü Nacho Sanchez-Amor, oturumda yaptığı konuşmada, "Rus kleptokratlara Türk sahillerinde yatırım hakkı tanınıyor, Türkiye ile Rusya arasındaki uçuş sayısı kat kat artıyor, binlerce Rus vatandaşına kredi kartı veriliyor" dedi.

Dış politikaya geniş yer ayrılan raporda, Ukrayna'nın bağımsızlığı, egemenliği ve toprak bütünlüğüne desteği için Ankara'ya teşekkür ediliyor. Ancak Ankara'dan Rusya, Rus yöneticiler ve Rus oligarkları hedef alan yaptırımlarla ilgili tutumunu gözden geçirmesi ve Rus sermaye ve yatırımları için "sığınak olmaktan kaçınması" isteniyor.