İhbar üzerine çalışan denetim mekanizmasının sahte ürünü daha satışa çıkmadan yakalaması için ise çaba şart.

Şikayetlerin sonu gelmiyor. Sözde ünlü markaların ürünleri... Onlarca satıcının hesabından, hepsi piyasa fiyatının onda birine satılıyor. Almayana kızarlar misali. Haydi en çok suistimal edilen markaları da vereyim. Adidaslar, Nike’lar, Makita’lar, Dell’ler, Fahrenheit’lar, Dolce&Gabbana’lar... Liste uzayıp gidiyor. İnternet alışveriş sitelerinde, ikinci el ürün satış sitelerinde sahte ürünler cirit atıyor.

Piyasada 450 TL’ye satılan bir ayakkabı 99 TL’ye, şişesi gerçekte 350 TL olan bir parfüm 45 TL’ye, 750 TL’den aşağı fiyata bulamayacağınız bir matkap 225 TL’ye satılıyor. Adını sanını duymadığınız arama motorlarından ulaşılan internet siteleri klavyeden parfüme, nalbur ürünlerinden elektrikli el aletlerine online sahte ürün cennetine dönüşmüş durumda.

HER ŞEYLERİ SAHTE

İşin ilginç yanı bu bilinmedik sitelerin yanı sıra ünlü alışveriş siteleri de sahte ürün satıcıları ile boğuşmak durumunda. Her gün isim değiştiren sahtekârlar, sahte ürünleri bu alışveriş siteleri üzerinden satmaya çalışıyor. Yakayı ele verene kadar avladıkları tüketiciler üzerinden binlerce liralık haksız kazanç elde ediyorlar. Her ne kadar bu alışveriş siteleri tüketiciyi mağdur etmemek için çeşitli mekanizmalar oluştursa da, olan tüketiciye oluyor.

Aldıkları ürünün sahte olduğunu anlasalar bile çeşitli yazışmalar, geri ürün gönderme süreçleri ve nihayetinde paralarını geri almaları önemli bir zamanlarını alıyor. Adı sanı duyulmadık internet siteleri üzerinden sahte ürün alanların ise işi daha da zor. Ne ulaşılabilecek bir telefon, ne gerçek bir e-posta ne de ortada bir muhatap var. Elde sahte ürün, yapabilecek hiçbir şey yok. Tüketici dernekleri ve diğer merciler de çaresiz. Sahte ürün satıcılarının adresleri, hesapları, iletişim bilgileri kısacası her şeyleri zaten sahte.

PLATFORMLAR NE DİYOR?

GEÇTİĞİMİZ dönemde bu köşede internet siteleri üzerinden sahte deterjan satışına dikkat çekmiştim. Online alışveriş siteleri sahte ürün satışına karşı denetim mekanizmalarını özetle şu şekilde açıklamıştı:

“Taklit ürün sattığından şüphelendiğimiz satıcılara ait mağazalardan ürünler alınarak kontrolleri gerçekleştirilmektedir. Buna ek olarak taklit ürünler konusunda tarafımıza ulaşan tüketici şikâyetlerini ya da adli mercilerin tarafımıza ulaştırdığı vakaları titizlikle takip ediyoruz. Taklit ürün olduğu tarafımızca tespit edilen ürünlerin satışını yapanlar hakkında hızla suç duyurusunda bulunarak yasal süreci başlatıyoruz. Taklit ürün satışı gerçekleştiren mağazaların bulunduğu elektronik ticaret platformlarını da ilgili mağaza ve konu hakkında bilgilendiriyoruz.”

DENETİM TEKNOLOJİSİ ŞART

NASIL yapılır, kim yapar bilmiyorum ama Türkiye’de e-ticaret denetim açısından baştan aşağı ele alınmalı. Sahte ürün satan sitelerin anında kapatılmasından tutun da site sahiplerinin en ağır şekilde cezalandırılması titizlikle ele alınmalı. Ünlü alışveriş platformları ise sistemlerini mutlaka gözden geçirmeli. Bu platformlarda mağaza açan her bir satıcının sattığı ürünün daha sıkı denetlenmesi gerekmez mi? Satıcıların stokları, alım faturaları, kimden mal aldıkları tespit edilemez mi? Her önüne geleninin, nereden geldiği belli olmayan bu ürünleri bu platformlarda mağaza açarak satması garip değil mi? Sistemin bu kadar denetimsiz ve başıboş olmasına ‘dur’ demek gerekmiyor mu? Sahte ürün satışı en çok alışveriş platformlarının kendisine zarar veriyor. Benden söylemesi...

İKİNCİ EL SATIŞ PLATFORMU SAHTE ÜRÜNE BOĞULDU

ÜNLÜ ‘ikinci el’ satış platformlarına girip bir bakın. Parfümden klavyeye, mutfak malzemesinden ayakkabıya, matkaptan testereye bazı ürünlerin ‘sıfır’ adı altında satıldığını göreceksiniz.

Onlarca hesaptan aynı ellerden çıktığı çok belli fotoğraflarla satılmaya çalışılan bu ürünlerin ortak tek bir özelliği var:

Sahte olmaları. Ünlü markaların adlarını içeren etiketler ürünlere gelişi güzel basılmış.

Örneğin aynı sahte matkap hem Makita, hem de Dell markasıyla satılıyor. Biri mavi renkte diğeri sarı.

Bu ürünleri satanların taklit, sahte ürün satışı nedeniyle suç işlediği çok açık. Peki ya bu işe bu kadar kolay aracılık eden internet sitesinin hiç mi sorumluluğu yok?

Sefer Levent/Hürriyet