Kanal tedavisi günlük yaşamımızda çokça duyduğumuz bir kavram ama hepimizin aklında bu konuya dair çeşitli soru işaretleri var. Mersin Diş Hekimi Prof. Dr. Birkan Taha Özkan sorularımızı cevaplayarak, tüm merak edilenleri açığa kavuşturdu. Kanal tedavisinin gerekliliği, tedavi yöntemleri, tedavi sonrası karşılaşılan sorunlar ve dişlerin korunması üzerine ilgi çekici açıklamalarda bulundu.

Kanal tedavisi nedir?

Dişin içerisinde bulunan sinir ve damar paketlerinin alınması sonrasında sinir-damardan boşalan kök içerisinde konik boşluğun genişletilmesi ve en sonunda da kök içinin muntazam Kanal Dolumu yapılarak Kanal tedavisi ve Kanal Dolumu yapılır. Kanal Dolumu yapıldıktan sonra da Diş Dolgusu yapılarak ilgili diş tedavisi tamamlanmış olur. Diş içinde canlı kalmasını sağlayan ve sinir iletimini sinir-damar paketi bulunduran Pulpa dokusu sağlar. Pulpa dediğimiz Damar-Sinir Paketi dişin ağzın görünen yerinin iç orta kısmında başlar ve kök ucuna kadar uzanır ve çürük temizlendikten sonra bu Pulpa dokusunun alınması ile Kanal tedavisi başlar.

Ancak konuyu biraz daha baştan alacak olursak, dişlerimiz zaman içerisinde gereken ilgiyi görmediğinde, yapısal diş zayıflığında, dolgulardaki bazı sorunlarda dişler çürümeye başlar veya diş sinirleri olumsuz etkilenir. Çürüme erken dönemde kontrol altına alınmazsa, çürük içerisindeki bakteriler diş sinirini içinde barındıran Pulpayı enfekte eder böylece hastada sancılı bir süreç başlar. Belli başlı tabirler vardı; sıcakta ağrı hissi ya da gece gündüz zonklayan ağrı gibi. Bu durumu ağrı kesicinin kesmediği ağrı takip eder. Nefes alırken dişim ağrıyor diyenleri dahi duyabilirsiniz. İşte tüm bu şikâyetler bizi kanal tedavisine götürür. Pulpa içindeki sinirler enfekte olmuştur ve diş ve kök içerisinden uzaklaştırılmaları gerekir. Kanal tedavisi ile diş ve kök içindeki enfekte Pulpa kök ucuna kadarki hat boyunca eksiksiz uzaklaştırılır ardından enfektif dokulardan arındırmak için kimyasal solüsyonlarla yıkanır ve kök içindeki boşluk kurallara uygun olarak genişletilir ve en sonunda da Kanal içi özel çubuklar ve yapıştırıcılarla kök ucuna kadar sızdırmaz şekilde Kanal dolumu yapılır. Bu sayede dişin yeniden enfeksiyona uğraması engellenerek sağlıklı çiğneme etkinliği ve görünüme geçişi sağlanır.

Diş çürükleri sebebi ile yapılan kanal tedavisi sonrasında ağrı olur mu?

Mersin Diş Hekimi Prof. Dr. Birkan Taha Özkan, merak edilen bu soruya şöyle cevap veriyor; kanal tedavisi ve Kanal Dolgusu sonrasındaki ilk gece hassasiyet olması normaldir. Dişin üzerine çiğnemede veya parmak basısı sırasında oluşan bu hassasiyet normal kabul edilir. Kanal tedavisi gören diş sıcakta ağrı, soğukta ağrı ve gündüz-gece zonklayan ağrının bitmiş olması beklenir. Kanal tedavisi sonrasındaki 1 ay içerisinde gittikçe azalan nitelikte hassasiyet olması normal karşılanmakla birlikte 1 ay sonunda artık hassasiyetin tamamen kaybolmuş olması beklenir. Ancak kanal tedavisi sonrası gitgide artan derecede ve zonklayan tarzda ağrıda diş hekiminize başvurmanızı gerektirir.

Kanal tedavisi hangi durumlarda yapılır? Sağlam dişe yapılır mı?

Kanal tedavisi her ne kadar genel olarak çürük dişlerin kurtarılması sürecinde başvurulan bir yöntem olsa da aynı zamanda bazen çapraşık dişlerin çenede hizalı bir şekilde sıralanması amacıyla ve bu sayede daha etkin çiğneme yapılması amacıyla, dişi içeren kistik veya tümoral oluşumlarda cerrahi operasyon riskini azaltmak amacıyla, kaplama yapılırken diş kesimi esnasında diş sinirlerinin etkilenmesi neticesinde sağlıklı dişlere kavuşması amacıyla da yapılabilir. Ayrıca diş eksikliğinin olduğu durumlarda çevredeki dişler ve karşıt dişler de boş alana doğru hareket eder. Bu durum dişlerin sıralı görünümünü bozmakla birlikte, çiğneme yetisini de olumsuz etkilemektedir, bu sebeple dişin tıraşlanması ve hizalanması neticesinde Kanal tedavisi gerekli olabilir. Bu durumda sağlam dişe kanal tedavisi yöntemi ile müdahalede bulunarak, ağız ve dişlerin daha iyi bir görünüme ve daha etkin çiğnemeye kavuşması sağlanır.

Kanal tedavisi kırılır mı?

Kanal tedavi sonrasındaki süreç oldukça merak ediliyor. Bu noktada sinir-damarları alınmış cansızlaşmış olarak bilinen dişlerin kanal tedavisi sonrası kırılma ihtimali de akla gelmekte. Kanal tedavisi Mersin Diş Hekimi Prof. Dr. Birkan Taha Özkan ile bir soru işareti olmaktan çıkıyor ve işlemin bilinmeyenlerine ve çelişkilerine dair merak edilenler gün yüzüne çıkıyor. Prof. Dr. Özkan, diş içerisindeki sinir-damarlar bulunduran Pulpa dokusunun alınması ile oluşan boşluğun muntazam belirli yöntemlere göre genişletilmesi ile konik hale getirilerek ışık hüzmesi şeklinde oluşturulması ve kök ucuna kadar özel bir dolgu ile milimetrik doldurulması gerektiğini ifade ediyor.

Şöyle devam ediyor; eğer bu kanal dolgusu sızdırmaz şekilde muntazam yapılmadığı durumlarda, kanal dolgusunda içinde boşluklar oluşması durumunda, kök ucu enfeksiyonunun tam iyi temizlenemediği durumunda ve Kanal tedavisi sonrası Diş Dolgusunun kurallara uygun yapılmadığı durumlarda kırılganlık artabilir. Enfektif sinir ve damarların bulunduğu Pulpanın alınmasını takiben dişin iç kısmı traşlanarak Diş dolgusu öncesi şekillendirme yapılmasıyla yapısal zayıflığa sebep olur ve bu durum da dişin genel kırılganlığı ihtimalini artıracaktır. Bu sebeple biz hastalarımıza kabuklu gıdaları tüketme ya da diş ile gazoz kapağı açma gibi durumlara karşı uyarılarda bulunuyoruz. Bununla birlikte dişlerin memnuniyetle ömrünü uzatarak ve etkin çiğnettirerek kullanılmasını sağlamak amacıyla düzenli olarak 6 aylık periyodlarda gerçekleştirilen radyografik ve klinik muayene kontrollerini de özellikle tavsiye ediyorum.

Kanal tedavisi yöntemleri nelerdir? Yeni Nesil Kanal tedavisi nasıl bir yöntemdir?

Kanal tedavisi farklı yöntemlerle farklı amaçlarla için gerçekleştirilebiliyor. Geleneksel El Yordamı Yöntem dediğimiz ve hala en sık kullanılan yöntem, dişin uyuşturulmasının ardından içinde dağılmış halde bulunan iltihabın ve damar-sinir köklerinin özel uçlarla alınması temizlenmesi ve diş kök içinin el aletleriyle el yordamıyla genişletilerek şekillendirilmesidir. Kanal içi pansumanlarıyla, diş içindeki enfeksiyon çözülmeye çalışılır ve kanal tedavi ara seansları yapılır. Bunun ardından en son seansta kök kanalları dolgu malzemesi ile doldurulur ve Diş Dolgusu yapılır.

Yeni nesil kanal tedavisi ise geleneksel yöntemden farklı olarak diş yapısını daha fazla koruma odaklı hızlı ve muntazam tedavi şekliyle diş tedavisini ileri teknolojik yaklaşım ve geleneksel yöntemle birleştirerek bütüncül ele alınmasıdır. Bu yöntemde iltihaplı damar-sinir kökleri özel uçlu aletlerle alınır. Çeşitli yıkama solüsyonları kullanılarak dişin kök kanal içi yıkanır. Elektronik kanal tedavisi cihazı kullanılarak minimum hata ile diş boyu ve kök ucu saptanarak kanal dolgusu sınırları muntazam belirlenmeye çalışılır, gereksiz radyasyon miktarından korunur, cihazın özel uçları sayesinde diş kökünün içi ışık hüzmesi konik şekilde muntazam genişletilir ve kanal dolgusuna hazır hale getirilir. Ardından Lazer Cihazı ile arta kalabilecek sinir-damar paketi gibi sağlıksız enfektif Pulpa doku uzaklaştırılır, kök kanal içi dezenfeksiyon sağlanır ve iltihabın giderilmesi amaçlanır. Elektronik Kanal Tedavi Cihazı ve Lazer cihazı ile uygulamalar sonrasında Fotoğraf makinesine benzer Radyograf Cihazı ile Kanal Tedavisinin doğruluğunu teyid etmek amacıyla dişin filmi çekilir. Nihayetinde yüksek bir kalite ile Kanal Tedavisi ve Kanal Dolgusu gerçekleştirilir.

Kanal tedavisi yöntemi olarak ifade edilebilecek Elektronik Kanal tedavi cihazı ve lazerle kanal tedavisiyle yapılan tedaviyi vurgulayarak söz eden Prof. Dr. Özkan, ciddi enfeksiyon durumlarına dikkat çekiyor. Özellikle diş içine ve çeneye yerleşmiş ciddi enfeksiyonların giderilmesinde lazer teknolojisinden faydalanıyoruz. Çok fazla enfeksiyon olması durumunda, lazer teknolojisini kullanarak enfeksiyonlu dişin kök ucu ve kök kanal içi dezenfekte edilebilir. Böylece kanal tedavisi öncesi sırası ve sonrasında antibiyotik kullanımını da azaltmayı da hedefleriz ve bilinçli antibiyotik kullanımı hedefine de hizmet ederiz.

Kanal tedavisinde son güncel yaklaşım olarak Yeni Nesil Kanal Tedavi Yöntemi ve Geleneksel El Yordamı Kanal tedavisi Yöntemi birleştirilerek sağlıklı ve doğru sonuç alınabilir gözüyle bakabiliriz. Üstelik Kanal tedavisi, Kanal Dolgusu ve Anatomik Diş Dolgusu işlemlerinin hepsi tek seansta tamamlanabilmesi sebebiyle hasta yaşam kalitesini yüksek tutar, zaman tasarrufu sağlar ve konfor artışı sunar.

Hangi yöntemin sizin için daha uygun olduğuna ise elbette ki hekiminiz ile birlikte karar vermelisiniz. Dişinizin özel durumuna uygun olarak, hekiminiz sizin için en konforlu ve en zahmetsiz olan tekniği önerecektir.

www.drbirkanozkan.com