Ankara Sanayi Odası, ilkini 2005 yılında yayınladığı Aile Anayasası çalışmasını güncelledi. Tüm hissedarların her yıl Aile Konseyi’ne mal beyanında bulunması önerilen çalışmada şahsi yatırımlarda konseye danışılması, şirket yapısını değiştirecek kararların da Konsey tarafından alınması gerektiği önerilerinde bulunuldu.

ASO Başkan Yardımcısı Seyit Ardıç’ın başkanlığında oluşturulan çalışma grubu, 2005 yılında çıkarılan Aile Anayasası Rehberi’ni, Başkan Nurettin Özdebir’in sunumuyla yeniledi. Özdebir, Türkiye’de aile şirketlerinin oranının yüzde 95 olduğunu belirterek, bunların dördüncü nesle ulaşma oranının yüzde 3 civarında olduğunu kaydetti.

Yenilenen rehbere göre öncelikli olarak aile şirketinin ulaşacağı hedefleri belirleyen Aile Anayasasının yürürlüğüne ilişkin esaslar her birey tarafından imzalanmalı. Burada tüm aile bireylerinin yetki ve sorumlulukları belirlenirken, şirkette görev alınmasında en önemli kriterin Anayasa olacağı açıkça vurgulanmalı.

Rehberde, Anayasa’da tarihçe, vizyon, misyon gibi kısımlar yanı sıra ailenin ve şirketin en çok önem verdiği değerler, kendileri ve gelecek nesiller için nasıl bir yaşam benimsedikleri gibi unsurların yer aldığı temel değerler bölümünün bulunması gerektiği vurgulanıyor.

Aile Konseyi oluşturulmalı

Rehberde yer alan önerilerden bazıları şöyle: İlgili yasaların öngördüğü, yönetim kurulu, icra kurulu gibi organların yanı sıra şirket bünyesinde Aile Konseyi oluşturulması gerektiği belirtilirken, kurul toplantılarında tüm bireylerin görüşlerini özgür bir şekilde bildirebilmelerinin önemine işaret edildi. Konseye, şirket yönetiminde görev alıp almadığına bakılmaksızın, hissesi olan aile bireyleri ile bunların alt ve üst soylarından 15 yaşını dolduran kişilerin yer alması gerektiği bildirildi.

Tüm hissedarların her yıl Aile Konseyi’ne mal beyanında bulunması önerilen çalışmada şahsi yatırımlarda konseye danışılması, şirket yapısını değiştirecek kararların da Konsey tarafından alınması gerektiği üzerinde duruldu. Aile bireylerinin şirket hissesini aile dışında üçüncü şahsa satışının önüne geçecek hukuki tedbirler getirilmesi önerildi.

"Şirket yönetimindeki kişiler aynı araçla seyahat etmemeli"

Öneriler bölümünde şirket yönetiminde bulunan kişilerin olası risklere karşı aynı araç içinde seyahat etmelerinin önüne geçecek tedbirler alınması istendi.

Bu kurallara uymayan aile bireylerine karşı alınabilecek tedbirler de önceden belirlenmeli. Yine aile bireylerinin şirket içindeki istihdamında, eğitim, deneyim, performans gibi kriterlerin dikkate alınması gerektiği kaydedilirken, aynı şekilde terfi kriterlerinin de belli olmasının önemine işaret edildi.

Ücret konusunda ise aile bireylerinin, şirket çalışanlarından farklı şekilde maaş ve kâr payı dışında şirketten maddi menfaat elde etmesinin önüne geçilmesine dikkat çekildi.

Hüseyin Gökçe/Dünya