Koronavirüsle 'evde kal'mak mecburiyetinde olan yurttaşın haberleşme faturasının bazı kalemlerde yüzde 50 civarında arttığı ifade ediliyor. 

Evden çalışılmayla birlikte birçok işveren çalışanların iletişim faturalarını karşılamazken giderler de yükseliyor. Bu dönemde daha fazla yurttaş eve internet bağlamak durumunda kalırken cep ile sabit telefon ve internet faturaları da hızla arttı.

Son dönemlerde iğneden ipliğe gelen fahiş zamların da etkisiyle de giderleri ciddi şekilde artan yurttaş, bu dönemde cep telefonu operatörleri ve internet servis sağlayıcılarından fatura indirimi ya da faturalarının bir süre dondurulmasını istedi. Telekom sektörü kaynaklarından aldığımız bilgilere göre, bu dönemde yurttaş iletişimde  kampanya ve promosyon gibi ek faydalar, internet kotası yükseltme gibi destekler de talep etmek durumunda kaldı. 

'ASKIDA FATURA' TALEBİ

Bu dönemde faturalı hattan kontörlü hatta geçmek isteyenler de yükselişe geçerken, bazı aboneler de İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin başlattığı ve daha sonra birçok belediyenin de katıldığı 'askıda fatura' uygulamasının cep telefonu ya da internet faturaları için de yapılmasını istedi. İşleri bozulan ya da işsiz kalan binlerce kişi de operötürler arası geçişte ya da tarife ve paket üyeliklerinde uyguladıkları 1-2 yıl şartlarını da esnetmesini istedi.

ŞİKAYETLER ZİRVEDE

Normal dönemlerde bile mobil sektörde yurttaşın en fazla şikayet ettiği konu yüksek faturalar olurken, koronavirüsle yüksek fatura ve paket aşımlarıyla ilgili şikayetler zirveye çıktı.

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) verilerine göre, 2019'un  son çeyreğinde mobil sektörde 4 bin 332 şikâyet (yüzde 32.2) faturalandırmayla ilgili olurken 1.070 şikayet ise tarifeler ve kampanyalarla ilgili oldu. Sabit telefon hizmetlerinde ise şikayetlerin yüzde 11.2'si yüksek faturalarla ilgili. 

3 BİN 225 LİRANIN 655 LİRASI VERGİ

Türkiye'de 2019 yılında evlerinde bir sabit telefon ile genişbant internet aboneliği bulunan ve her bireyi cep telefonu hattı sahibi olan 4 kişilik bir ailenin aylık ortalama haberleşme giderinin yüksek vergilerin de etkisiyle ortalama 268.83 TL. Bu rakam yılda 3 bin 225 TL’ye ulaşıyor. Koronavirüsle bu faturanın en az yüzde 50 arttığı vurgulanıyor.

Serbest Telekomünikasyon İşletmecileri Derneği'nin (TELKODER), 2019 sonu verilerine  göre, sabit telefona vergiler dâhil aylık ortalama 38.23 TL ödeniyor. 3 GSM operatörünün abonelerinin ortalama aylık ödemeleri ise vergiler dâhil 42.4 TL’ye ulaşıyor. 4 kişilik bir aile, haberleşme gideri için devlete aylık 54.61 TL yıllık ise 655 TL vergi ödüyor.

GÜNLÜK 4 GB YETMİYOR

2019 yıl sonu verilerine göre, abone başına aylık ortalama internet kullanımı mobilde 9 GB’ye çıkarken, sabitte ise 120 GB’ye ulaştı. Türkiye’de abonelere artık günlük ortalama 4 GB internet bile zor yetiyor. Koronavirüs ile birlikte eğitim ve işin evlere taşınmak zorunda kaldığı bu yılın ilk çeyreğinde bu rakamların da çok üstüne çıktığı tahmin ediliyor. 

BTK verilerine göre, 2019 yılı sonunda mobil genişbant internet abonelerinin aylık ortalama kullanımı 6.7 GB seviyesinde gerçekleşirken, cihazı ve SIM kartı 4.5G hizmetine uygun olan 4.5G abonelerinin data kullanımı ise aylık 9 GB’ye kadar çıktı. 2019'un 3. çeyreğine göre 2019'un 4. çeyreğinde, sabit genişbant internet abonelerinin ortalama kullanımında yüzde 5.4, mobil genişbant internet abonelerinin ortalama kullanımında ise yüzde 4.1 artış gerçekleşti. Bu artışlar yıllık bazda ise sırasıyla yüzde 22.4 ve yüzde 39.6 oldu.

76.6 MİLYON GENİŞBANT İNTERNET ABONESİ

2018'in sonunda abonelerin aylık ortalama data kullanımı, sabit genişbantta 97.5 GB, mobil genişbantta ise 4.8 GB idi. Diğer bir ifadeyle son bir yılda aylık ortalama data kullanımı sabitte 21.8 GB, mobilde ise 1.9 GB arttı.

Yıl geneline bakıldığında 2018 yılında 17.1 milyon Tbyte olan Türkiye’nin toplam genişbant internet data trafiği, geçen yıl yüzde 33.6 artışla 22.8 milyon Tbyte’a yükseldi.

Türkiye'de 2019 itibarıyla genişbant internet abone sayısı 76.6 milyonu aştı.

Şehriban Kıraç/Cumhuriyet