Şubat'ta 70 dolar olan bir kilogram maskenin yurt dışına satış değeri, Mart'ta 211 dolara fırlayınca Şubat'tan Mart'a değer olarak düşüş yüzde 47'de kaldı. Kilogram değer Mart 2019'da sadece 18 dolardı.

Türkiye’de vatandaşlar maske temininde büyük sorun yaşamaya devam ederken, corona virüsü salgınının etkili olduğu Mart ayında maske ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 5190 artışla 12 milyon dolar oldu. Bu dönemde miktar olarak artış ise yüzde 350 olarak gerçekleşti.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Mart 2019’da 228 bin dolar olan tıbbi maske ihracatı, Mart 2020’de 12 milyon 62 bin dolar oldu. Miktar olarak ise Mart 2019’da 12 bin 674 kilogram olan maske ihracatı, Mart 2020’de 57 bin 51 kilograma yükseldi. Hikmet Tanrıverdi'den Bakan Pekcan'a: Lütfen sektörün önünü açın büyüklüğü gösterelim

KİLOGRAM FİYATI KATLANDI

Maske ihracatı verilerinde en çarpıcı olan, ihraç edilen bir kilogram ağırlığındaki maskenin ortalama değerinin bu dönemde 18 dolardan yüzde 1072 gibi astronomik bir artışla 211 dolara yükselmesi oldu.

Mart’ta İtalya’ya 1549 kilogramlık maske ihraç edilirken, bu ihracatın bir kilogramlık değeri 342 dolarla astronomik bir seviyeye ulaştı. İtalya’ya maske ihracatında kilogram değer Şubat 2020’de 221 dolar olmuştu.

Mart’ta en çok maske ihracatı ise 25 bin 611 kilogram ve 6,8 milyon dolarla Kuveyt’e yapıldı. Bu dönemde Kuveyt’e yapılan bir kilogram ağırlığındaki maskenin değeri 264 dolar oldu.

MART BAŞINDA MASKE İHRACATI ÖN İZNE BAĞLANMIŞTI

4 Mart 2020’de Resmi Gazete’de yayımlanan kararla, ihracı ön izne bağlı mallar listesine, Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği kapsamında piyasaya arz edilen koruyucu maske (gaz, toz, radyoaktif toz filtreli maskeler), tulum, (koruyucu iş elbisesi), sıvı geçirmez önlük (kimyasallara karşı kullanılan koruyucu önlükler) ve gözlük (koruyucu gözlükler) eklenmişti.

İzin alabilen firmalar, Mart’ta da ihracata devam etti.

Söz konusu karar sonrasında, Şubat 2020’de 328 bin 296 kilogram olan maske ihracatı, Mart 2020’de yüzde 83’lük düşüşle 57 bin 51 kilograma geriledi. Ancak Şubat’ta maske ihracatında 70 dolar olan kilogram değer, Mart’ta 211 dolara fırladığı için değer bazında düşüş yüzde 47’de kaldı.

Şubat’ta 22 milyon 934 bin dolar olan maske ihracatı, Mart’ta 12 milyon 62 bin dolara düştü ancak yine de salgın öncesi ortalamaların çok üzerinde yer aldı.

DEVLET YARDIMLARI DA İHRACAT SAYILIYOR

Sozcu.com.tr’ye konuşan TÜİK yetkilisi, 4 Mart’ta ihracatın ön izne bağlanmasına rağmen maske ihracatının görece yüksek gelmesinde, söz konusu ihracat beyannamelerinin önceden verilmiş olmasının etkili olabileceğini söyledi.

TÜİK yetkilisi, devletin dış ülkelere yaptığı maske ve eldiven gibi yardımların da ihracat kalemi içine dahil edildiği bilgisini verdi.

Emre Deveci/Sözcü